Το Rhodes Project και ο διευθυντής ερευνών του, δρ Ιωάννης Παπαγεωργίου, παρευρέθηκαν στο Urban Fest by Route Lab – Πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες που διοργανώθηκε στις 5 & 6 Σεπτεμβρίου στην Πάτρα.
Τη 2η μέρα του Urban Fest πραγματοποιήθηκε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης (round table) με θέμα “Η κοινωνική επιχειρηματικότητα στον πολιτισμό”, με συμμετέχοντες τον κο Ανδρέα Σάρλη, πολιτιστικό διαχειριστή και συνιδρυτή της Mosaic//Πολιτισμός και δημιουργικότητα, την κα Ελένη Κοντονάσιου, προϊσταμένη της διεύθυνσης Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, την κα Anastasia Costantini του δικτύου DIESIS (με διαδικτυακή παρουσία από τις Βρυξέλλες), και τον δρα Ιωάννη Παπαγεωργίου του Rhodes Project SCE. Στον συντονισμό της συζήτησης ήταν η δημοσιογράφος κα Αλεξάνδρα Παναγοπούλου. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε κατά την παρουσίαση της θεματικής του round table, “Η κοινωνική οικονομία αποτελεί τα τελευταία χρόνια έναν βασικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας, έστω κι αν ακόμα δεν έχει δείξει τις πλήρεις δυνατότητες της. Ο δημιουργικός και πολιτιστικός κλάδος αποτελεί ένα προνομιακό πεδίο για την ανάπτυξη σύγχρονων κοινωνικών επιχειρήσεων και ήδη υπάρχουν μία σειρά από πολύ επιτυχημένα παραδείγματα”.
Στην εισαγωγή της, η κα Παναγοπούλου χαρακτήρισε τον κλάδο του πολιτισμού ως έναν από τους πλέον “δυναμικούς, εμπνευσμένους και ανερχόμενους”, ενώ για την κοινωνική επιχειρηματικότητα ανέφερε πως “αναδεικνύεται σε μία πολύ σημαντική δύναμη” που μπορεί να βοηθήσει “στη δημιουργία ενός πιο αειφόρου και πολιτιστικά πλούσιου κόσμου”.
Η κα Κοντονάσιου στην ερώτηση τι είναι η κοινωνική οικονομία και πώς συνδέεται με τον πολιτισμό, απάντησε πως είναι ένας χώρος ανάμεσα στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, ο κοινωνικός τομέας, που έρχεται να εκφράσει και να αναπτύξει δραστηριότητες με διαφορετικούς στόχους, όπως η προσωπική ικανοποίηση κάθε πολίτη, καθώς και δράσεις που θα αποφέρουν στην ίδια την κοινωνία (κοινωνικό κεφάλαιο)· ένας χώρος δηλαδή που κοινωνικοποιούνται και δραστηριοποιούνται οι πολίτες για να ικανοποιήσουν ανάγκες με κοινωνικά χαρακτηριστικά. Σκοπός είναι όχι το κέρδος αλλά ο κοινωνικός αντίκτυπος, οι θετικές συνέπειες σε όλη την κοινωνία, αναλόγως πού αναφέρεται η κάθε δράση. Επομένως, κοινωνική οικονομία και πολιτισμός, κατά την κα Κοντονάσιου, βρίσκονται το ένα μέσα στο άλλο.
Ο δρ Παπαγεωργίου ερωτήθηκε για την κοινωνική επιχειρηματικότητα στο τοπικό επίπεδο της Ρόδου και ποιος είναι ο αντίκτυπος της συνεργασίας της κοινωνικής οικονομίας με τον πολιτισμό, καθώς και ενδεχόμενες δράσεις που έχουν γίνει μέχρι τώρα. Μίλησε πρώτα για τις δράσεις του Rhodes Project οι οποίες αναπτύσσονται σε 3 κατευθύνσεις, με την πρώτη να είναι η έρευνα σε ζητήματα εργασίας και ανεργίας των νέων στις νησιωτικές περιοχές της Ευρώπης, τη δεύτερη να είναι η μελέτη της πολιτιστικής κληρονομιάς με έμφαση στη Ρόδο, και την τρίτη να είναι η κοινωνιολογία της καινοτομίας. Όσο για τον αντίκτυπο, αναφέρθηκε στη δημιουργία ενός πυρήνα μόνιμων θέσεων εργασίας στη Ρόδο για νέους κοινωνικούς επιστήμονες, σε έναν τομέα με μεγάλο ποσοστό ανεργίας, και στη δημιουργία της πλατφόρμας InCulture. Η συγκεκριμένη πλατφόρμα έχει αναπτυχθεί σε συνεργασία με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας για τη συλλογή στοιχείων άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, και ως επιχειρηματικά εκμεταλλεύσιμη μπορεί να παράξει ακόμα περισσότερες ποιοτικές θέσεις εργασίας.
Ο κος Σάρλης μίλησε για το Mosaic, μία κοινωνική επιχείρηση που ιδρύθηκε το 2018 με σκοπό την ανάδειξη αυτού του κλάδου [κοινωνικής οικονομίας] της πολιτιστικής και δημιουργικής βιομηχανίας, τη σημασία του κλάδου για την ανάπτυξη του τόπου, τη δημιουργία και ανάπτυξη κοινότητας και τη δημιουργική εκμετάλλευση αυτού του αναπτυξιακού του χαρακτηριστικού. Αναφέρθηκε σε συνεργασίες σε 3 επίπεδα· με φορείς που είναι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη πολιτικής, γεγονός που βοηθάει στην εκ του σύνεγγυς παρατήρηση του “policy making”, όπως επίσης σε συνεργασίες με προγράμματα του εξωτερικού, όπως για παράδειγμα το δίκτυο DIESIS. Όσον αφορά το τοπικό επίπεδο, ο κος Σάρλης αναφέρθηκε στη δημιουργία εδώ και δύο χρόνια ενός hub, με το οποίο έρχονται πολύ κοντά οι κοινότητες. Απώτερος σκοπός του Mosaic, σύμφωνα με τον κο Σάρλη, είναι να βοηθηθούν όλοι όσοι ασχολούνται με τον πολιτισμό, είτε από προσωπικό ενδιαφέρον μόνο είτε επαγγελματικά, ώστε να αποκτήσουν την αίσθηση του “ανήκειν” σε κοινότητα, που θα οδηγήσει σε ανάπτυξη συνεργειών.
Η κα Costantini, εκπρόσωπος του δικτύου DIESIS, μίλησε για το ευρωπαϊκό αυτό δίκτυο, που προάγει την κοινωνική οικονομία, το κοινωνικό επιχειρείν και την κοινωνική καινοτομία και μετράει πάνω από 50 μέλη σε όλη την Ευρώπη αλλά και σε άλλες χώρες. Στόχος του είναι να προάγει την κοινωνική οικονομία σε όλο τον κόσμο, καθώς παρατηρείται πως κάποιες χώρες γνωρίζουν αρκετά καλά τον θεσμό, ενώ άλλες είναι στα αρχικά στάδια επαφής, με τη δημιουργία μίας “βάσης γνώσεων” για την κοινωνική οικονομία και τα οφέλη της.